Gemilerde vardiya tutmanın yanı sıra vardiya tutarken yerine getirilecek olan belli başlı görevlerimiz vardır. Sadece çevredeki gemileri gözlemleyip gerektiği yerde manevra yapıp ve telsiz çağrılarına cevap vererek vardiya zabitinin görevlerini tamamlamış olduğunu söyleyemeyiz. Olası bir kaza vb durumlarda mahkemelerin 1. Derece kabul ettiği evraklardan bir tanesi de güverte jurnalidir. Bu yazımızda Güverte jurnali nasıl doldurulur? Ve Güverte jurnaline yazılması gereken bilgiler nelerdir? Sorularına değineceğiz.

Yukarıdaki güverte jurnali örneğindeki 2 sayfa bir günlük kayıtları içeren, sol tarafta rota, rüzgâr, yön bilgisi, ana makine devir sayısı bilgilerini içerirken, sağ sayfada ise belirtilen saatlerde olan olaylar, eğitim vb bilgileri içermektedir.

Güverte Jurnali Nedir?

Güverte jurnali, seyir esnasında yaşanan olayların hava olayları, rota değişimleri, vardiya değişimleri ve diğer tüm olan olayların tutulduğu vardiya zabitlerinin saat saat doldurduğu bir kayıt defteridir.

Jurnalde doldurulacak kısımların terimlerine bakarak bu kısımlara neler doldurulur tek tek açıklayarak konuya devam edelim.

Güverte jurnalinde Gerçekte rota, rota planlaması esnasında belirlenen iki nokta arası birleştirilip bir çizgi oluşturularak bu doğru üzerinde 0-360 derecelik açının hangi derecesine denk geldiği bilgisidir.

Gyro: Gyro pusula ile gidilen rotanın verdiği açı derecesidir. Gyro’larda belirli oranda sapma meydana gelebilir. Eğer gyro hatası bulunmuyorsa, burada çıkan rota değer de gerçek rota ile aynıdır.

Miyar Pusula: Gemilerde manyetik alanların fazla olması dolayısıyla referans aldığımız cihazlarında etkilenmesi ve belirli bir oranda hata paylarının olması olasıdır. Miyar pusula bu etkilenmelerden en az oranda etkilendiği için yeryüzünün manyetik etkisi altındaki gerçek rota bilgisi doğruluğunu miyar pusula ile yaparız ve görülen bu değer ise güverte jurnaline işleriz.

Dümenci: Dümeni kontrol eden kişinin uyduğu rota bilgisidir. Geminin teknolojik durumuna göre serdümen gyro pusulayı miyar pusulayı takip edebilir. Oradaki değerler aynıdır.

GYRO HATASI

Yukarıda da belirttiğimiz üzere her tarafı manyetik etki altında bulunan gemilerde elektronik seyir aletlerinde manyetizmanın da etkisi ile gerçekten çok küçük sapmaların olması normaldir. Gyro üzerindeki bu sapmalara gyro hatası adı verilir. Gyro hatasının tespiti, gemi bir yerde sabit dururken ileride mesafesi ve yönü bilinen madde veya yerin kerterizi alınarak, transit hat kerterizi alınarak veya güneş veya ayın pozisyonları göz önüne alınarak hesaplanabilir. Gyro ile hesaplanan kerteriz gerçek kerteriz değerinden büyükse gyro hatası (-), küçükse (+) olur.

ROTAYA UYGULANAN

Deviation (Dev) : Geminin manyetik alanından dolayı oluşturduğu sapma açıdır. Köprü üstünde geminin her bir açısı için uygulanmış olan tablo kontrol edilerek bulunabilir. E ise (+), W ise (-) değeri girilir.

Variation (Var) : Serbest duran pusula çubuğunun gerçek coğrafi boylam ile arasında yapmış olduğu açı farkıdır. Burada da E ise (+), W ise (-) olarak kayıt tutulur.

Leeway (Düşme) : Gemiye rüzgar ve akıntı gibi etki eden etmenlerin gemi üzerine uyguladıkları sapma kuvvetidir. Gemi üzerine etkiyen bu kuvvetler bileşkesi, gemiyi gitmesi gereken rotadan iskele tarafa doğru sürüklüyorsa (-), sancak tarafa doğru sürüklüyorsa (+) olarak kayıt edilir.

RÜZGAR YÖNÜ

Gemi merkezine doğru esen rüzgarın hangi açı aralığından geldiğinin bilgisidir.

349-011   derece arasında                 N
012-034  derece arasında                 NNE
035-057  derece arasında                 NE
058-079  derece arasında                 ENE
080-102  derece arasında                 E
103-124   derece arasında                 ESE
125-147   derece arasında                 SE
148-169  derece arasında                 SSE
170-192  derece arasında                 S
193-214  derece arasında                 SSW
215-237  derece arasında                 SW
238-259  derece arasında                 WSW
260-282  derece arasında                 W
283-304  derece arasında                 WNW
305-317  derece arasında                 NW
318-349  derece arasında                 NNW

RÜZGAR KUVVETİ

Rüzgar kuvvetine ilişkin tablo aşağıdaki gibidir. Ölçülen rüzgar şiddeti tabloda uygun isimle belirtilmiş şekli ile jurnale kayıt edilir.

GÖKYÜZÜ

Havanın hangi durumda olduğunu belirlememize yarayan parametredir.

b    : blue sky = mavi gök (0-2/8 i bulutlarla kaplı)
bc  : sky partly clouded = kısmen bulutlu (3-5/8 i bulutlarla kaplı)
c    : cloudy = bulutlu gök (6-8/8 i bulutlarla kaplı)
o    : overcast sky = tamamıyla bulutlarla kapalı
d    : drizzle = çisenti
e    : wet air = rutubetli, yağışsız hava
f     : fog = sis
h    : hall = fırtınaya yakın rüzgar
g    : gale = dolu
l     : lightning = şimşek
m   : mist = dumanlı
p    : passing showers = geçici sağnak
q    : squally weather = bora
r     : rain = yağmur
ra   : sleet (rain&snow) = sulusepken
s     : snow = kar
t      : thunder = gök gürlemesi
u     : ugly = korkunç gök
v     : pure air = berrak hava (olağanüstü görüş)
d     : dew = çiğ
w    : hoar frost = kırağı
y     : dry air = kuru hava
z     : haze = puslu

GÖRÜŞ

Dışarıdaki görüş durumunun 0’dan 8’e kadar derecelendirilerek nasıl olduğu bilgisidir.

0 Görüş ==========> Kesif Sis  ==============> 50 metredeki maddeler görülemiyor
1 Görüş ==========> Kalın Sis ==============> 200 metredeki maddeler görülemiyor
2 Görüş ==========> Sis ==================> 1000 metredeki maddeler görülemiyor
3 Görüş ==========> Nötr Sis===============> 2000 metredeki maddeler görülemiyor
4 Görüş ==========> Dumansız/Hafif Dumanlı   ==>4000 metredeki maddeler görülemiyor
5 Görüş ==========> Zayıf Görüş ============> 7000 metredeki maddeler görülemiyor
6 Görüş ==========> Nötr Görüş ============> 12000 metredeki maddeler görülemiyor
7 Görüş ==========> İyi Görüş   =============>20000 metredeki maddeler görülemiyor
8 Görüş ==========>Çok İyi Görüş ===========> 20000 metreden uzaktaki maddeler görülebiliyor

BASINÇ

Köprü üstünde bulunan barometreden okunan değerdir.

SICAKLIK

Köprü üstünde bulunan ıslak ve kuru termometrelerden okunan değerlerdir.

TORNA

Gemi pervanesinin bir dakikadaki dönme sayısıdır. Pervane rpm değeri olarak da bilinir.

PARAKETE

Geminin suya göre süratidir. Deniz mili cinsinden kaydedilir. 1 deniz mili = 1853 metre/saat