• 99 içerik
  • 11 kategori
  • 11 yorum
  • 5 tane de
  • denizci

  • 2.934 views

  • Mart 12, 2019

  • 0

  • 7

Denizcilik Terimleri Sözlüğü


All | # A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
There are currently 251 names in this directory
Abaşo
Alt ve aşağı anlamında kullanılır

Abaşo Babafingo
Çift babafingolardan alttaki babafingo

Abaşo Babafingo Sereni
Çift olan babafingo serenlerinden altta olanıdır. Üzerlerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar. (Pruva abaşo babafingo sereni, Grandi abaşo babafingo sereni, Mizana abaşo babafingo sereni.)

Abaşo Gabya Sereni
Gabya çubuğu üzerinde bulunan iki gabya sereninden altta olanıdır. Üzerlerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.

Abaşo Yakası
Bir yelkenin alt yakası

Abli
Seren ve bumba cundalarından aşağı iki tarafa inen halatlar

Abluka
Bir liman ağzını veya sahili belli bir mesafeden kuvvet kullanarak çevirmek, bunların dışarı ile irtibatlarını kesmek, giriş-çıkışı kontrol altında tutmak

Aborda
Bir teknenin diğerine veya bir iskeleye yanaşması

Abosa
Hisa edilmekte olan bir halatı veya vira edilmekte olan bir zinciri tut veya geçici olarak durdur anlamında verilen komut , bosaya vurmak

Abramak
Kontrol altına almak, komutası altında tutmak, üstesinden gelmek, deniz taşıtlarını yönetmek

Abrile
Trinket ve mayıstra yelkenlerinin istinga edilmeleri için verilen komut

Acenta/Acente
Gemi nakliyat şirketlerinin, gemilerini işlettikleri limanlarda gemilerine navlun temin etmek ve ticari işlerini yürütmek maksadıyla bulundurdukları yetkili şahıslardır.

Açevele
Serenlerin aşırılabildiği kadar prasya edilmesi. Bir yere asılan veya çekilen veya su üzerinde yüzdürülerek getirilen herhangi bir cismin bir yere çarpmaması veya kendine yakın bir cisimle çarpışmaması için yapılan bir donanım (Açevele tutmak)

Açevele Gönderi
Açevele işlemini yapmakta kullanılan gönder

Açığa Çıkmak
Rıhtıma aborda veya kıçtan kara olmuş bir geminin bulunduğu yerden avara ederek daha uzaktaki bir yere demirlemek için sahilden uzaklaşması.

Açık Deniz
Kıtalar arasındaki büyük denizlerdir. Diğer bir deyimle, denizin, herhangi bir devletin karasuları veya iç sularına dahil olmayan tüm kısımlarını kapsar. Açık denizler bütün devletlerin faydalanmalarına açıktır. Hiçbir devlet açık denizlerden yalnız kendisi yararlanamaz. Açık denizler karalardan farklı olarak mülkiyeti iktisap edilmek üzere işgal edilemez.

Açık Düşmek
Bulunulması arzu edilen mesafeden bir sebep veya etki (rüzgar akıntı vb.) nedeniyle uzakta bulunmak

Açık Liman
Serbest liman; ülkeler arası mal giriş ve çıkışlarında gümrük işlemi yapılmayan liman

Açılır Bakla
Zincir kilitlerini birbirlerine eklemekte veya zincir üzerinde bulunan fırdöndünün iki ucundaki baklalara takılan ve gerektiği zaman kolay ve çabuk açılabilen bakla.

Adi Yeke
Filikalarda ve ufak deniz araçlarında dümeni istenilen tarafa basmak için dümen boğazına girecek şekilde bir ucu oyulmuş ve ağaç veya demirden yapılmış kol.

Admiraltı Demiri
Çiposu kollarına dik olan demirlerdir. Çipolar bu tip demirlerin bir kısmında sabit, bir kısmında ise hareket edebilir şekilde yapılırlar. Bu tip demirlerin tutması diğerlerine nazaran daha fazladır.

Ağ Gözü Açıklığı
Ağ ıslakken, ağ ipinin ve düğümünün kalınlığına bakılmaksızın gergin halde bir ağ gözünün birbirine karşılıklı iki düğümü arasındaki mesafe

Aganta
Hisa veya laçka edilmekte olan bir halatın veya zincirin kısa bir zaman süresi için akışının durdurulması, tutulması için verilen komut [Aganta iskota, aganta borina borinata]

Ağır Ağır Gel
Bulunulan rotadan başka bir rotaya yavaş yavaş dönülmesi istenildiği zaman serdümene verilen komut

Ağır Deniz
Dalga boyları ile dalga yükseklikleri büyük ve çarpma basınçları fazla olan denizler.

Ağız Bağı
Ağır yüklerin kaldırılması sırasında kanca ağzının açılmaması için kanca ağızlarına yapılan bağ

Ağız Kuşağı
Armuz kaplamanın (bindirme kaplamanın da] en üst sırası

Akmak
Demir memesinin suya temas edecek şekilde fundoya hazır bulundurulması

Al (Alberaber)
Filika avara ettikten ve kürekler puta ettirildikten sonra küreklerin çekilmesi için verilen komut

Al İskele
Yalnız iskele taraftaki küreklerinin çekilmesi için verilen komut

Al Sancak
Yalnız sancak taraftaki küreklerin çekmesi için verilen komut

Alababula
Birbirleriyle anlaşamayan, birlik ve düzenlik görülmeyen gemi personeline verilen isim

Alabanda
Bordanın iç kısmı

Alabanda Etmek
Dümenin basılabildiği kadar bir tarafa basılması (Sancak alabanda, iskele alabanda)

Alabora
Altüst olma, teknenin ters çevrilmesi

Alaborina Seyretmek
Borinaları sonuna kadar lava edip yelkenleri rüzgarla doldurarak mümkün olduğu kadar rüzgara yakın seyretmek.

Alamana
Odun, kömür taşımakta veya balık avlamakta kullanılan büyük kayık

Alarga
Sahilde bulunmayan açıkta bekleyen. [Alargada bekle]

Alargaya Çıkmak
Bir geminin sahil ile ilişiğini kesip, sahilden uzaklaşması, açığa çıkıp yatması

Alberaber
Hep birlikte kürek çekmek için verilen komut.

Albura (Albura Etmek)
Aksi yön veya duruma getirmek anlamında verilen komut. Bir filikanın kalastrasından kaldırılıp veya içeri vaziyette iken basılıp, dışarı çevrilmesi

Alesta
Hazır olmak, hazır olarak apikoda beklemek. Alesta tramola [Tramola etmeye hazır ol] Alesta ferro [Demir atılmaya hazır]

Alesta Ferro
Demirin fundoya hazırlanması için verilen komuttur. Bu komutun verilmesi ile ırgat kontrol edilir ve zincirin serbestçe akmasını sağlayacak her türlü önlem alınır, bosa pimleri serbest hale getirilir ve demirin ağırlığı yalnız bosa üzerine biner. Demirin fundoya hazır olduğu köprü üstüne “Alesta Ferro Sancak / İskele” denilerek bildirilir.

Alesta Tramola
Yelkenle seyreden gemi ve deniz araçlarında tramola etmeye hazır olunması için verilen komut. Bu komuttan kısa bir süre sonra dümene basılır ve dönüş başlar. Bu arada hangi taraftan dönüş yapılacağını belirtmek için “Alesta orsa alabanda tramola” veya “Alesta boci alabanda tramola” şeklinde komut verilir.

Alma Kürek (Alma)
Hep birlikte kürek çekerken çekmeyi durdurmak için verilen komut

Almanak
Güneşin, ayın ve gezegenlerin doğuş ve batış zamanları ile seyir branşını ilgilendiren diğer astronomik bilgileri kapsayan ve her yıl yayınlanan kitap.

Altabaşo
Bir yelkenin alt yakası, alt ve aşağı anlamında da kullanılır.

Amatör Balıkçı Teknesi
Tam boyları 8 metreden az ve motor gücüyle yürütülen amatör balıkçılık yapmak amacıyla kullanılan deniz aracı.

Amatör Balıkçılık
Sadece spor ve dinlence amacıyla yapılan, maddi ve ticari kazanç gayesi gütmeyen balıkçılık etkinliği.

Ambar
Gemilerdeki eşyaların, yüklerin muhafaza edildikleri gemi dahilindeki bölgelerdir. Kullanıldıkları maksatlara göre isim alırlar. Ticaret gemilerinde ambarlar su geçirmez bölmelerle ayrılmıştır.

Ambar Ağzı
Yük konması veya çıkarılması için güvertelerin ambar hizalarına gelen kısımları

Ambar Kapağı
Ambarların kullanılmadığı zamanlarda kapatılması için kullanılan kalın tahta kalaslar veya kalın saçtan yapılmış kapaklar.

Ambar Payı
Gemilerdeki ana direklerin ana güverteden ıskaçaya kadar olan kısmı.

Ambargo
Bir devletin, bazı durumlarda diğer devlet gemilerine el koyması veya kendi karasuları içerisindeki gemilerin bu suları terk etmesini istemesi veya bunların belli malları taşımasını yasaklaması.

Amora
Trinket ve mayıstra yelkenlerinin açılmaları için verilen komut

Amora Yakası
Dört köşe bir yelkenin alt ve ön tarafındaki yaka [Karula yakası]

Ana Çarmık
Ana direkleri yanlarından tutan sabit armalar

Ana Güverte
Geminin veya teknenin üzerinde yürünen en üstteki güvertesi

Ana İstiralya
Ana direklerin kapelelerinden pruva yönüne doğru uzatılan tel veya lif halatlardan yapılmış sabit armalar

Ana Omurga
Postaların bağlandığı, baştan kıça kadar uzanan ağaç / demir kısım

Ana Serenler
Ana direk üzerinde bulunan serenlerdir. Bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar. Pruva direğindekine trinket, grandi direğindekine mayıstra, mizanadakine foa denir.

Ana Yelkenler
Ana serenler üzerine açılan yelkenlerdir. Bu yelkenler açıldıkları ana serenlerin isimleri ile anılırlar. Trinket yelkeni, mayıstra yelkeni, foa yelkeni.

Anafor
Bir akıntının, akış yönünün aksine doğru yön değiştirmesine denir. Anafor suları daha ziyade girinti ve çıkıntıları fazla olan sahillerde görülür.

Anele
Hareketli demir halka

Anele Harbisi
Anelelerin açık olan taraflarını kapatmak için kullanılan demirden yapılmış pimlerdir. Anele harbileri kılavuzlu veya pimlide olabilir.

Anele Kilidi
Zinciri demirin anelesine bağlayan ve bir ucu anele harbisi ile kapatılan bir tarafı yarım daire şeklinde diğer tarafı anele harbisinin geçmesi için yassıtılıp ortası delinmiş olan dökme demirden yapılmış kilitlerdir.

Anemometre
Rüzgarın saatteki hızını deniz mili olarak ölçen cihaz.

Apazlama
Kemere istikametinden gelen bordaya dik olarak esen rüzgar. Bu rüzgarı kullanarak seyretmeye apazlama seyir denir.

Apiko
Demirin vira edilişinde deniz dibinden kurtulup dimdik durduğu vaziyet; veya dikkatli olarak beklemek.

Apıştırmak
Demirler arasındaki mesafe ve zincirler arasındaki açı pek yakın olmamak üzere çifte demir atmaktır. Bu şekilde demirlemenin amacı dar olan liman sahalarında geminin gezmesine engel olmaktır.

Apolet
Omuzluk;subay rütbelerini göstermek üzere omuzlarının üstünde elbiseye bağlı işaret

Ara Liman
Ana limanlar arasında kalan ve zorunlu hallerde gidilen liman.

Arma
Sabit donanım [Direk çarmıhları, istralyalar] Geminin güvertesinden yukarıda bulunan direkler, serenleri ve bunlar üzerindeki halat donanımları ile kullanılan her türlü eçhize. Donanımların sabit olanlarına (ana), hareketli olanlarına (selviçe) denir.

Arma Bozuntusu
Vasıfları bozulmuş ve kullanılmayan eski halatlara denir. Bu halatların kısmen sağlam kalmış olan kısımları ayrılarak örülür ve paspas veya palet yapmak için kullanılır.

Arma Budatmak
Fırtına etkisi ile arma, seren ve yelkenlerin kopup uçması durumu

Arma Buranda
Burandaların (Hamakların) yatmak üzere erat mangalarında bulunan yerlerine kurulması. Arma buranda terimi aynı zamanda yatma saatini de ifade eder.

Arma Doldurmak
Direk ve direkler üzerindeki çubukların sert rüzgarlarda esnemesine engel olmak için ana armaların boşluklarını almak.

Arma Etmek
Herhangi bir şeyi kaldırmak, yerine koymak, bağlamak, hazırlamak.

Arma Soymak
Hareket edebilen armaların onarımı veya kışın yağmur ve kardan zarar görmemeleri için yelkenlerin aşağıya indirilmeleri.

Armada
Donanma

Armador
Armaları donatan, yerlerine koyan ve gemi dahilinde armalarla ilgili her türlü işleri gören yetişmiş personel.

Armadora
Selviçeleri bağlamak üzere alabandalara konulan ağaç veya demirden yapılmış yerler.

Armatör
Donatan.

Armuz
Güverte ve borda kaplama tahtalarının arasındaki çizgi

Armuz Açmak
Ahşap teknelerin kalafat edilmeleri için armuzlarda bulunan eski kalafat malzemelerinin çıkarılması suretiyle armuzları açmak.

Armuz Kaplama
Borda veya güverte kaplama tahtalarının uzunlamasına ve kenar kenara birleştirilmesi suretiyle yapılan bir kaplama usulü.

Armuz Tutmak
Tabura geçen personelin aynı hizada durabilmeleri için ayakkabı burunlarını armuz veya yerdeki çizgi hizasına getirmeleri.

Arya
Yelkenin, sancağın veya çubukların aşağıya indirilmesi [Arya sancak, arya kürek]

Arya Kürek
Çekilmeyip, puta vaziyetinde tutulan küreklerin içeri alınıp, palaları başa bakmak ve alabandalara yakın bulunacak şekilde oturaklar üzerine konması için verilen komut

Arya Sancak
Gemilerin kıç gönderlerine veya gizlere çekilen sancağın akşamları güneşin batışı ile birlikte tören ile indirilmesi.

Arya Sancak Zamanı
Milli sancakların akşamları güneşin batışı ile indirilmesi, arya edilmesi zamanı. Arya sancak zamanından sonra demirleyen gemilerde demirin fundosu ile birlikte Milli sancak hiçbir tören yapılmadan arya edilir.

Arya Sofra
Yemek masalarının yemek zamanında yerlerinden alınarak yemek yemek üzere hazırlanması.

Aşırma Kürek
Her oturakta bir kürekçinin oturması ve kürekçilerin çapraz oturmaları suretiyle küreklerin düzenlenmesi. Daha ziyade kiklerde bu şekilde kürek çekilir.

Aşırtma Praçera Yelken
Kavançalı seren yelkeni

Askı İzbirosu
Çımalarından biri kasalı, diğeri cevizli veya her iki çıması da dikişli izbiro

Askı Mapası
Bir demiri kaldırmak için bedenine konmuş olan mapa

Askıya Almak
Batma tehlikesinde olan bir geminin emniyetli bir mevkiye kadar getirilmesi için gemi bordasına alıp, bağlamak; Geçici olarak durdurmak.

Aşoz
Kaplama tahtaları için omurga ve bodoslamalara açılan oyuklar.

Avadanlık
Herhangi bir işin yapılmasında kullanılan yardımcı alet ve malzeme.

Avara (Avara Etmek)
Gemi, bot veya teknenin yanaşmış olduğu yerden ayrılması

Avarya
Gemiye veya yüke, kendi yıpranmalarından veya buz, sis gibi doğa kuvvetlerinden yahut kaptan veya tayfa gibi yükle ilgili kimselerin eylemlerinden veya savaş sırasında uluslar arası deniz ticareti hukukunun içerdiği özel kuralların mülkiyeti korunmamasından dolayı ortaya çıkan maddi hasarlar ile olağanüstü giderler

Avdet Etmek
Bir yere varmak

Ayak Kafesi
Lumbarağızları veya köprüstünde ayakların güverte ile temasını kesmek için ağaçtan yapılmış kafesler

Ayak Paleti
Ayakkabıların altlarını silmek için eski halatların (Arma bozuntusu) örülmesi suretiyle yapılmış paletler; Paspas .

Ayak Torno
Donatılan bir halat bedeninin herhangi bir yerinden geçebilecek şekilde yapılmış mandallı ve menteşeli makara.

Ayandon
Ocak ayının sonlarına doğru esen şiddetli ve soğuk fırtına.

Aybocu/Ayboci
Zincirin ırgat çalıştırılarak aşağı alınması, indirilmesi.

Aydos Vardiya
Vardiya nöbetlerinin saat 16-18 ve 18-20’ye kadar olanları. Öksüz vardiya da denir.

Ayı Bacağı
Rüzgarı pupadan alarak seyreden yelken gemilerinde açevele gönderleri kullanılarak iskotaların birini sancak, diğerini iskele bordaya doğru açmak suretiyle yelkenlerin rüzgarla dolmasını sağlamak ve süratli gitme imkanını veren yelkenle seyir usulü.

Aykırı Seyir
Rotaları birbirlerine nazaran ters yönde veya bu yönlere yakın bir rota izleyerek yapılan seyir.

Aykırlama
Akıntı veya rüzgar etkisi ile demir üzerinde yatan bir geminin demir yönünün aksi yönünde salması.

Ayna Kıçlı
Kıç tarafları sivri olmayıp kemere istikametinde düz olan tekne.

Aynalık
Kıç bodoslama üzerine konan ve dümen iğneciğinin üzerine konduğu tahta levha [Ayna kıçlı tekneler]

Aynalık Tahtası
Bir teknede kıç taraftaki havuzda otururken arkaya dayanmak için konulmuş olan tahta levha

Ayvaz
Gemilerde doktor yanından çalışan sıhhiye erleri

Baba
Halat volta etmek için ağaç veya madenden yapılmış silindirik biçimli, başlıklı veya halatların kurtulmaması için çıkıntılı güverte veya rıhtıma bağlanan sabit gereç

Babadalya
Kereste taşıyan gemilerde güverteye konulan kerestelerin kaymasını önlemek için her iki küpeşte boyunca belirli aralıklarla güverteye dikey olarak konulmuş direkler

Babafingo
Gabya çubukları üzerine sürülen çubukların ve bu çubuklar üzerine açılan yelkenlerin genel adı. Bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar. (Pruva babafingo, Grandi babafingo, Mizana babafingo)

Babafingo Çarmıkları
Babafingo çubuklarını bordalar yönünde tutan armalar.

Babafingo Çördeği
Babafingo yelkenini yerine kaldırmak için kullanılan palanga. Palanganın alt tornosu güverte üzerindeki bir mapaya, üst tornosu ise serenin kandilisasına bağlanmak üzere uzun bir sapanı ve çeliği olan palangadır.

Babafingo Çubuğu
Direklerin güverteden itibaren üçüncü çubuğudur. Üzerlerinde bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.

Babafingo İstiralyası
Babafingo çubuklarını şapkalarından başa doğru tutan halatlardır.

Babafingo Patrisası
Babafingo çubuğunu şapkasından geminin bordaları yönünde ve geminin kıçına doğru tutan halatlardır.

Babafingo Prasyası
Babafingo serenini rüzgarın estiği tarafa çevirmek için seren cumbasından donatılan selviçe.

Babafingo Rilileri
Çanaklığın her iki tarafına bağlanan gabya çarmıklarının gerildiğinde çanaklığı esnetmemesi için çarmık boğatalarının çanaklık altlarına gelen kilitleri ile direk üzerindeki rili çemberi arasına donatılan kısa çarmıklardır.

Babafingo Sereni
Babafingo çubukları üzerindeki yatay serenler. Bulundukları ana direklerin isimleri ile anılırlar.

Babafingo Velenası
Babafingo istiralyaları üzerlerine açılan üç köşeli yelken.

Babafingo Yelkeni
Babafingo serenleri üzerlerine açılan kare yelkenler. Üzerlerinde bulundukları babafingo serenlerinin isimleri ile anılırlar.

Badarna Etmek
Bir halatın aşınmaması için üstünün halat veya koruyucu bir malzeme ile sarılması

Bağ
Sağlam düzgün, kolaylıkla bağlanıp çözülmek üzere gemicilerin yapmakta olduğu düğümler

Bağlama
Bir gemi veya deniz aracının şamandıra, iskele, rıhtım gibi yerlere yatmak maksadıyla halat vermesi.

Bağlama Limanı
Ticaret gemilerinin kayıtlı olduğu ve her türlü tescil işlemlerinin yapıldığı limanlardır. Bağlama limanının ismi gemilerin kıç aynalıkları üzerlerine ve gemi isimlerinin altlarına yazılır.

Bahr
Deniz

Bahr-i Ahmer
Kızıldeniz

Bahr-i Muhit
Büyük deniz, okyanus

Bahr-i Sefit
Akdeniz

Bahr-i Siyah
Karadeniz

Bahren
Deniz yolu ile; deniz ile

Bahreyn
İki deniz

Bahri
Denize ilişkin, denizsel

Bakla
Zincirin her bir halkası

Balast Gemi
Ambarlarında yük bulunmayan ticaret gemisi.

Balastlamak
Geminin dengesini sağlamak maksadıyla balast tanklarını doldurmak veya boşaltmak

Balb
Gemilerin baş bodoslamalarının su içindeki kısmında bulunan şişkinlik. Yeni gemi inşa tekniği olan Balb’lar, geminin ileri hareketi ile meydana gelen dalgaları küçültmeye ve suyun gemi karinasına olan basıncını azaltmaya yarar.

Balon
Trol gibi sürtünme ağlarda, torba ağzında mantar yerine kullanılan cam, madeni veya plastik şamandıra

Balon Usturmaça
Halattan, hasırdan veya sentetik malzemeden yapılmış, içi doldurulmuş veya şişirilmiş balon biçimli bir usturmaça çeşidi

Balon Yelken
Rüzgarın etkisi ile torbalanarak çalışan, alt yakası serbest, geniş hacimli üçgen biçiminde yelken

Balonlamak
Yelkenli gemilerde rüzgarı pupadan alıp seyrederken ana yelken ıskotalarının uzun tutulması sonucunda yelkenlerin rüzgarla dolarak yukarı doğru şişmesi

Baloz
Eskiden gemicilerin eğlenmek için gittikleri içkili ve müzikli yerlere verilen ad

Bamkiz
Deniz suyunun dolmasıyla oluşan buz kütlesi

Bandıra
Milliyeti gösteren sancak

Bando
Tutulmakta veya sağılmakta olan bir halatı aniden bırakmak veya indirilmekte olan bir cismi, bot, motor veya filikayı birden bire indirmek için verilen komut.

Bando Etmek
Mayna edilmekte olan filika, motor, bot gibi araçların suya 0.5-1 metre kala bando komutası ile suya oturtulmasıdır.

Bank
Deniz yüzeyine yakın ve zaman zaman tepeleri su yüzeyine çıkan sığlık ve kayalık yerlerdir. Deniz haritalarında bu gibi sığlıklar artı işareti konulmak suretiyle belirtilir.

Bank Şamandırası
Bankların sınırlarını veya yerlerini belirtmek için konulmuş olan ışıklı şamandıra.

Barabad
Ortası bir direkle bölünmüş iki kanatlı balık ağı

Baratarya
Kaptanın veya tayfaların gemi sahibini, armatörü veya sigorta ortağını bilerek zarara uğratması

Barbarişka
Tutulmakta olan bir halatın kaymaması için üzerine ince bir halat ile mezevolta alınıp gemi tarafına dolaştırılarak meydana getirilen bosadır

Barç
Nehir ve kanal yolu ile limanlara ticaret eşyası taşıyan veya personelin sürekli iskeleye bağlı olarak üzerinde yattığı ve çalıştığı saç veya ağaç tekne;yatak gemisi

Barça
Orta çağda kullanılmış yelkenli ve kürekli nakliye gemisi

Barko
Pruva ve grandi direkleri kapasorta mizana direği sübye donanımı olan üç direkli yelken gemisi

Barkobestiya
Pruva direği kabasorta, grandi ve mizana direkleri sübye arma ile donatılmış üç direkli yelken gemisi.

Barometre
Hava basıncını ölçen aygıt.

Baş
Bir teknenin ön ve ileri kısmı

Baş – Üstü / Altı
Baş tarafta güverte üstü / altı

Baş Bodoslama
Omurganın baş tarafından teknenin başını meydana getirmek için yukarı yöne doğru konulan ağaç parçası.

Baş Çalımı
Geminin baş tarafında omurgaya doğru görülen daralış

Baş Denizleri
Geminin rotasının aksi yönünden gelen denizler.

Baş Gönder
Geminin baş tarafındaki bayrak direği

Baş Halatı
Baş taraftan ileri doğru verilen halat

Baş Kasara
Genellikle gemilerdeki baş taraftaki yüksek kısım

Baş Kıç Vurmak
Bir geminin denizleri baştan alması durumunda baş ve kıçının batıp çıkması durumu

Baş Koltuk
Baş taraftan verilen koltuk halatı

Baş Makinist
750-3000 kw gücü arasındaki ana makine ile yürütülen gemilerde çalışan, gemi makinelerinin çalıştırılması ile bakımı ve onarımından sorumlu gemiadamı

Baş Omuzluk
Kemere ile baş bodoslama arasındaki yuvarlak kısım.

Baş Omuzluk Hattı
Pruvadan itibaren nispi 045 derecelik hat

Baş Parima
Bir botun başüstündeki aneleye bağlanmış kısa halatı

Basadora
Yelkenli gemilerde serenlere yelken saran ve yelkeni camadana vurmak için gemicilerin üzerine basıp yürüdükleri halat

Başaltı
Baş kasarayı meydana getiren kısmın alt tarafı. Genellikle personel için ayrılan kısım.

Basita
Bir çeşit güneş saati

Başlı
Baş tarafın kıça nazaran daha batık olması

Başporsun
Gemilerde görevli en kıdemli porsun astsubayı

Başrüzgar
Gemi rotasının aksi istikametinden esen rüzgar.

Basta
Aganta, dur komutu

Baştan Almak
Rüzgar ve denizlerin baş taraftan alınması.

Baştankara Etmek
Tekneyi bir sahile veya kumsala baş taraftan oturtmak veya yanaştırmak

Bastika
Palangalarda kullanılan bir çeşit dilli makara.

Baston
Ana cıvadranın üzerinde ileriye doğu uzatılmış çubuk

Baston Ağı
Flokların indirilmesi sırasında, flokların denize doğru sarkmasını ve cıvadra üzerinde çalışan gemicilerin denize düşmelerini önlemek amacıyla cıvadra altına gerilen ağ.

Baston Bosası
Büyük bastonu yerinde tutmak için cıvadra destamorasından alınıp bastonun topuğundan dolaştırılan doblin zincir.

Baston Brakili
Ana cıvadra üzerindeki bastonun sabit tutulması için cıvadra ile baston üzerine sarılan zincir veya halat.

Baston Yeke
Dümen yekesinin boyunu uzatmak için yekeye takılan sağlam ağaç çubuk

Başüstü
Gemi ana güvertesinin gemi pruvasında kalan kısmı.

Batarya
Yan yana dizilmiş borda topları

Bati Etmek
Bir şeyin altını üstüne çevirmek

Batık Şamandırası
Batık gemilerin yerlerini belli etmek amacıyla batığın olduğu mevkiiye koyulan yeşil, kırmızı ve siyah renkli şamandıra.

Bayılma
Gemi veya deniz araçlarının herhangi bir sebeple sancak veya iskele tarafına yan yatmaları.

Baymak (Bayılmak)
Özellikle yelken seyrinde, rüzgar etkisiyle teknenin yan yatması.

Bedel Flaması
Gemiler arasında işaret sancakları ile muhabere yaparken üst üste bulunan sancaklardan herhangi birinin tekrar toka edilmesi gerektiğinde onun yerine toka edilen flama

Beden
Demirin anelesi ile memesi arasında kalan kısmı. Halatların iki çıması arasında kalan kısma da Beden denir.

Beden Bağı
Farklı burgatalardaki iki halatı birbirine bağlamak için yapılan bağ (Kamçı Bağı).

Bermuda Arma
Uzun bir direk üzerine yelken açmak için düşünülmüş arma tipi[Marconi arma] Bu tip armada yelken sereni yok ancak bumbası vardır.

Bez Manika
Gemilerde ambar veya makine dairesine hava vermeye yarayan bez baca

Bindirme Kaplama (Basma Tiriz)
Armuz kaplamanın bir biri üzerine konularak yapılma şekli

Bindirmek
Bir geminin baş tarafından bir gemiye çatması veya karaya oturması

Bir Santim Batma Tonajı
Gemiyi paralel olarak bir santim batırmak veya bir santimetre yükseltmek için, konulması veya çıkarılması gereken ağırlık miktarı.

Birig/Birik
İki direkli ve kabasorta armalı yelken gemisi.

Birik
İki direkli tam serenli ve arması kabasorta donanımlı yelkenli tekne

Bita
Gemi veya yelkenli gemilerde halatların veya yelkenlerin iskotalarını volta etmek üzere güverte üzerine konulmuş küçük babalar. Genel olarak kurt ağızlarının gerisinde bulunur.

Bocalamak
Gemilerin fırtınalı ve denizli havalarda ilerlemeyip, yalpa yapmasını önlemek ve uygun bir zamanda aksi rotaya dönmek suretiyle denizleri kıçtan almak.

Boci
Yelkenli teknelerde pruvanın rüzgaraltına döndürülmesi ve rüzgarın kıçtan alınması için verilen komut.

Boci Alabanda Tramola
Teknenin pruvasını rüzgar altına çevirmek üzere verilen komut. İskotalar derhal fora edilir ve dümene basılarak dönüş yapılır.

Bocrum Bumbası
Bocrum yelkeninin açıldığı bumba.

Bocurum
Yelkenli teknelerde kıç bodoslama / kıç aynalık üzerinde bulunan direğe çekilen yelken

Bodoslama
Gemilerin baş ve kıçını oluşturmak üzere omurganın baş ve kıç tarafından kaldırılan ağaçtan veya saçtan yapılan sütun

Bofor Mikyası
Rüzgar kuvvetinin rakamlarla ifade edilmesi

Boğata
Ağaçtan yapılmış yuvarlak bir çeşit makara

Boğmak
Şiddetli fırtınalarda selviçeleri kesilerek idare edilemeyen bir yelkeni halatla serene sarıp söndürmek

Boli Ağı
Altı büzülmeyen fanyalı çevirme ağı.

Bölme
Gemilerde birbirinden perdelerle ayrılmış ve birinden diğerine su geçmeyecek şekilde yapılmış iç kısımların her biri.

Bölme Kaportası
Bir bölmeden diğerine geçmek için kullanılan ve aynı zamanda iki bölme arasında sızdırmazlığı sağlayan kapılar.

Bombarta
Başı, kıçı yuvarlak ve aynalıklı, iki direkli yelkenli gemi

Bonaçe
Sakin ve rahat hava, genellikle denizin ve havanın limanlık durumu

Borda
Geminin su kesiminden yukarıda kalan dış kısmı.

Borda Bordaya
Gemi ve deniz araçlarının bordalarını birbirlerine vererek yan yana yatması.

Borda Feneri
Sancakta yeşil, iskelede kırmızı olarak yakılan pruva pupa hattına 112,5 derece açılı fener

Borda İskelesi
Bir tekneye girip çıkmak için inip kalkabilen ve içeriye albura olabilen merdiven

Borda Mataforası
Her iki bordalarda bordalara dikey olarak bulunan ve gerektiğinde içeri dışarı albura edilebilecek durumda yapılmış olan mataforalar. Limanda denize indirilmiş vasıtalar bunlara bağlanır. Üzerinde personelin inip çıkması için şeytan çarmıkları donatılır.

Borda Patalyası
Borda ve su kesimini temizlemekte ve tiriz çekmekte kullanılmak için yapılmış altı düz bir çeşit bot

Bordadan Almak
Rüzgarın veya denizlerin gemi omurgasına dikey olarak gelmesi

Bordalamak
Denizdeki bir geminin veya sahildeki bir mevkiin, seyretmekte olan bir geminin kemeresi veya 090-270 nispi istikametinde bulunmasıdır.

Borina
Dört köşe yelkenlerin gradin yakalarının iskota yakasına yakın yerlerinde bulunan borina patasına İzbarço kasa ile bağlanan halat.

Borina Patası
Kare yelkenlerin gradin yakalarındaki matafyonlara halattan yapılan kaz ayağı sapanlar.

Borina Yakası
Dört köşe yelkenlerin direğe bitişik olan yakası

Borinata
Trinket yelkeninin borinasına verilen isim.

Boş Almak
Gevşek bir halatı germek maksadıyla fazlasını çekmek

Boş Vermek
Halatı kaçırmak

Bosa / Bosa Tutmak/ Bosaya Vurmak
Demir zincirlerini tutmak için güverteye sabitlenmiş mapalara bağlı ve uçları maçalı zincirler.

Bot Kalastrası
Güverteye alınan deniz araçlarının üzerine oturmaları için karinasını kavrayacak şekilde yapılmış ve güverteye sağlamca tespit edilmiş kalın ağaç.

Bot Mataforası
Botların güverteye alınmaları için bot kaz ayaklarının anelesinden bağlanıp kaldırılmasında kullanılan ufak matafora.

Boyna
Ufak teknelerde dümen kullanılmadığı veya dümenin arızalı olması durumunda dümen yerine kullanılan kürek

Boyunduruk Yeke
Dümeni istenilen yöne basmak için genellikle kiklerde kullanılan iki uçları bastikalı ve ortaları dümen başına geçmek üzere yuvalı bir çeşit yeke

Branda
Eskiden yelken yapılan bir cins kumaş yada kumaştan yapılan ve gemicilerin hamak olarak kullandıkları yatak.

Brasya
Serenlere yön veren donanım

Brasya Etmek
Serenlere yön veren donanımı kullanmak

Büküm
Halatın veya bir yomanın sağa veya sola doğru kollarının bükülmesi

Bülbül
Palangaların rigovalarının bağlanmaları için makaraların alt kısmına konan radansa veya yapılan kasalar

Bumba
Genel anlamda yatay olarak kullanılan serenlere denir. Yan yelkenlerin altabaşo yakalarını gerip açmak üzere kullanılan serenlere de bumba denir. Bumbalar açıldıkları yelkenlerin isimleri ile anılır.

Bumba Yakası
Yelkenlerin bumba destekli olsun veya olmasın alt yakaları Direk yakası, Bumba yakası, Güngörmez yakası.

Burgata
Halat ve zincir ebadını ölçmek için kullanılan bir ölçü 2,54 cm Bitkisel halatlarda çevre, çelik tel halatlarda çap ölçüsü.

Büyük Amiral
Mareşalin Deniz Kuvvetlerindeki karşılığı

Yazar: denizci

90 yazı yazmış
Profilini Gör
YORUM YAP

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir.